ÇAYSİAD, ÇAY BÖLGESİNDE ÜRETİCİ ANKETİ DÜZENLEDİ
thi – Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının çay bölgesinde organik çay üretimine geçme kararı alması, çay üreticileri nezdinde de yüksek sesle tartışılmaya başlandı.
Çay Sanayicisi İşadamları Derneği (ÇAYSİAD), müstahsilin nabzını tutarak, Trabzon’un Araklı ilçesinden Artvin’in Kemalpaşa ilçesine kadar uzanan çay bölgesinde bir anket düzenledi.
ÇAYSİAD Genel Sekreteri Mustafa Yılmaz Kar amaçlarının müstahsilin organik çaya geçme kararı üzerindeki refleksini ölçmekle birlikte, çay sektörünün geleceğine dair görüşlerini raporlamak olduğunu söyledi.
346 kişinin katıldığı ankette çay üreticileri en çok organik tarım için organik gübrenin şart olduğu ve bunun yanında yerli istihdamının teşvik edilmesi gerektiği görüşlerinde birleşti.
Mustafa Yılmaz Kar ve Kemal Turhan’ın yapmış oldukları anket çalışmasında ortaya şu tablo çıkmış oldu..
MÜSTAHSİLLERİN KATEGORİK DAĞILIMI
Bölge halkının % 60’lık kısmı geçimini çaydan sağlıyor. % 26’lık kısım ise çay gelirine mutlak ihtiyaç duyuyor. Bu sebeple Çay sektöründeki olumsuz gelişmelerden bölgede ikamet etse de, etmese de bir milyon müstahsil direkt olarak etkilenmekte.
Yapılan alternatif ürün çalışmalarından sonuç alınamadığı gibi, yapılan her çalışmanın sonunda çayın bölge halkı için tek ürün kaynağı olduğunu anlaşılıyor. Müstahsil nezdinde ki genel kanı tüketiminin yaygın olması sebebiyle çay önemini gelecekte de koruyacağı yönünde. Bölgede işsizliğin artması çayı bölge halkı için her geçen gün daha cazip hale getirmiş olsa da, çay gelirine ihtiyaç duymayanların oranı beklenenden çok daha düşük çıkmıştır.
ÇAY SEKTÖRÜNÜN GELECEĞİ..
Müstahsilin % 75’i çay sektörünün geleceğini Çaykur’da görüyor. Yüzde 18’lik bölüm ise geleceğin organik çaya geçmek olacağını söylüyor. Üstelik bu bölümün organik çaya geçme çalışmalarının Çaykur ile birlikte gerçekleştirilebilineceğine inanıyor. Bu sonuç ayrıca bölge halkının Çaykur’un özelleştirilmesine karşı olduğunu da gözler önüne sermekte.
YENİ ÇAY BAHÇELERİNE GEÇİŞ..
Anketlerde müstahsilin çay bahçesi edinme konusundaki iştahı ise oldukça yüksek çıktı. Yüzde 62 oranının müstahsilin çay sektöründe gelecek görmesine bağlanabilir. Çayda gelecek gördüğü halde yeni çay bahçesi edinmek istemeyenler ki bunlar; çay bahçesi yapacak arazisi bulunmayanlar ya da çayla ilgilenecek kimsesi olmayanlar. Onlarda % 31’lik bölümü teşkil ediyor.
BAKANLIĞIN ORGANİK ÇAYA GEÇME KARARI..
Bakanlığın organik çaya geçme kararını olumlu bir adım olarak değerlendirenler % 41 çıkarken, % 32 oranındaki çay müstahsili ise ‘’mevcut sistemde sonuç vermez’’ görüşünü savunuyor. Organik gübre temininde sorun yaşanmayacağının bilinmesi durumunda, Bakanlığın organik çaya geçme kararına destek verenlerin oranı da % 73 seviyelerine çıkıyor.
ORGANİK ÇAY KONUSUNDA NELER BİLİYORUZ..
Organik çay konusunda hiç bilgisi olmayanlar müstahsil toplamının % 54’ünü teşkil ediyor. Bu kesim organik çaya geçme kararına ya olumsuz bir adım, ya da mevcut sistemde sonuç vermez şeklinde cevap vermiş. Bir miktar bilgim olsa da, uygulama konusunda bilgiye ihtiyacım var diyenler % 32 oranında. Bu kesim organik tarım konusunda genel bilgiye sahip olduklarını, uygulamada organik çay tarımı için bilgilerinin yeterli olmadığını beyan etmiş.
ÇAY SEKTÖRÜNÜN ORGANİK ÜRETİME GEÇMESİ MÜSTAHSİLİ NASIL ETKİLER..
Bu sorunun cevabında gelirlerin azalacağı miktar yüzde 54 çıkmış. Devlet desteklerinin geçici olduğu, uzun vadede müstahsilin gelirinin azalacağı görüşü ise bir hayli yaygın..
Bölgede oluşan ortak kanı çay işinde emek yoğun işlerin azalacağı, hammaddenin daha kolay satılacağı, üretimin yarı yarıya düşecek olması sebebiyle özel sektörün de fiyat istikrarına uyacağı, yaş çay bedellerini zamanında ödeyeceği ve hammaddenin daha değerli hale geleceği yönünde.
BÖLGEDE ÇAYI KİM TOPLUYOR..
Bölgede yaşayanların tamamı çaya endekslenmiş durumda. Bu kesimin çaydan başka bir geliri yok. Burada yaşayan müstahsillerden çayını kendisi toplayanların oranı % 58 gibi yüksek bir düzeyde çıkmıştır.
Ayrıca müstahsilin yaklaşık % 35’i de bölge dışında yaşıyor. Bu kesimin geçimi çaya bağlı değil. Ancak hayat standartlarını yükseltebilmeleri için çay gelirine de ihtiyaçları var.
Çayın toplanma zamanı geldiğinde bölgeye intikal edip, sınırlı zamanları içinde hızlıca çaylarını toplamak istiyorlar. Bu kesimin çok büyük bir kısmı çayını işçiye toplatıyor. Bölge dışında yaşayanları da dahil ettiğimizde çayını işçiye toplatan müstahsillerin oranı da % 45’in üzerine çıkıyor.
Çayını yarıcıya verenlerin oranı ise % 10.. Yarıcıların bir kısmı da çayını işçiye toplatıyor. Bu kesimde dahil edildiğinde, müstahsilin en az % 50’sinin çayını işçiye toplattığı ortaya çıkıyor.