ANNE MUTFAĞINDAN“FAST FOOD”A GEÇİŞ KANSER NEDENİ

Dünyada, her yıl yaklaşık 15 milyon kişi kansere yakalanıyor. Kanserdeki artış hızına bağlı olarak gelecek 10 yılda 20 milyon yeni kişiye kanser tanısı konulacağı öngörülüyor. Kanser tedavilerinde son 10 yıldaki gelişmeler ise hastaların yaşam süresi ve kalitesini de önemli ölçüde etkiliyor. 2000 yılından önce 3 kanser hastasından yalnızca birinin şansı varken, günümüzde artık 3 hastadan ikisi kanserden kurtulabiliyor.

Memorial Sağlık Grubu Antalya Onkoloji Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, 4 Şubat Dünya Kanser Günü’nde, kanserle mücadelenin çocukluk çağından itibaren başlaması gerektiğini ve bunun gelecekteki kanser vakalarının kontrol edilmesi için önemli bir adım olduğunu dile getirdi.

Toplumkanserkorkusundankurtarılmalı

Günümüzdekansertanıvetedavisindegelişmelerinönemlidüzeydeolduğunuanlatan Prof. Dr. Özdoğan, “Birçokkansertüründeneredeyseiyileşmeevresiolaraktanımlanan 5yılhastalıksızyaşamoranı%90’laraulaşmıştır. Bu nedenletoplumudahaçokbilinçlendirmekvekanserkorkusundankurtarmakgerekir. Sigara, dengesizbeslenmevesedanteryaşamilemücadele, hepatit B veHPV’yekarşıaşılamakonusundatoplumsalfarkındalıkyaratma, kanseriönlemede en önemlihedefolmalıdır” açıklamasıyaptı. İleri yaşhastalığıolarakbilinenkanseringörülmeyaşının, giderekdüştüğünedikkatçeken Prof. Dr. Özdoğan, “Kanser her geçengünerkenyaştakikişileri de tehditetmektevebiliminsanlarıgençhastalardakansergörülmesıklığındakişaşırtıcıartışaciddidüzeydeeforharcamaktadır”diyekonuştu.

Kadınveerkeklerdekansercheck up’ı gerekli

Kanserinerkentanıilekontrolaltınaalınabilmesinisağlayacakçokönemligelişmeleryaşandığına da vurguyapan Prof. Dr. Özdoğan, “Kadınlarmeme verahimağzıkanserikonusunda20’li yaşlardabilinçlendirmelivekendisağlığınınasılyönetecekleriniöğrenmeli. Cinselaktifdönemdensonradüzenlirahimağzı smear kontrolleriyapılmalı, memededeğişiklikleralgılanmalıvegerektiğindedoktorabaşvurmalarıalışkanlıkhalinegetirilmelidir. 40 yaşındansonrayıldabirmamografi, 55 yaşındansonrasorunyokise 2 yıldabirmamografi, 50 yaşındansonrakadınerkekayırmaksızınkalınbağırsakkanserindeerkentanıyayönelikkolonoskopiveyadışkıdakanaramasıperiyodikyapılmalıdır. 55 yaşındansonra 30 paketyılveüzeri (gündebirpaket 30 yılveyagünde 2 paket 15 yıl) sigaraiçmişerkeklerdeyıldabirdüşükdozakciğertomografisininyaşamkurtarıcıolduğuanlatılmalıdır. Sigaraiçenbireylerinbilinçlenmesivesigarayıbırakmalarıkonusundabirdençokyönteminolduğuöğretilmelidir” ifadelerinikullandı.

Aşılanmaihmaledilmemeli

Aşılamakonusundatoplumunhalenyeterinceduyarlıolmadığına da işareteden Prof. Dr. Özdoğan, “Hepatit B aşısınınsirozvekaraciğerkanserindenkoruyuculuğu, insanpapillomvirüsaşısınınkadınlarımızırahimağzıkanserinden, aynızamandaerkeklerivekadınlarıbaşboyunkanserivemakatkanserlerdenkoruduğugerçeğitoplumasüreklianlatmalıvekolaylıklaönlenebilirkanserleriçingeleceğimizveçocuklarımızkorunmalıdır” diyekonuştu.

Kanserden korunma çocukluk çağında başlamalı

“Kanserlemücadeleninçocuklukçağındanitibarenbaşlaması, geleceğingençlerinikorumaadına son dereceönemlidir” diyen Prof. Dr. Özdoğan, şehiryaşamınınçocuklarıyetişkinlerdençokdahafazlaetkilediğiuyarısındabulundu. Prof. Dr. Özdoğan, özelliklebeslenmealışkanlıklarıvekariyerkaygısının da çocuklarıstresinolumsuzetkileriilekarşıkarşıyagetirdiğine de değinerekşuifadelerikullandı: “Günümüzdepekçokinsanannemutfağından fast food tarzıbeslenmeyehızlıbirgeçişyapmış, şehirleşmevekariyerkaygısınıngetirdiğiolumsuzluklarıyaşamayabaşlamıştır. İlkokuldanitibarenmahalleoyunlarından,önüarkasıkesilmeyenmasabaşısınavhazırlıklarına, televizyonvedizibağımlılıklarınadoğruyolalmıştır. Çocuklardengelibeslenemedikleriiçinilköğretimdenitibarenobeziteriskiilekarşıkarşıyakalmakta, lisedönemleriilebirlikte de sigaradankorunamayan, busüreçtesigarayıdeneyimlemişvebağımlılığadoğruhızlagidenbirnesilhalinegelmektedir. Bu nedenlegerekliönlemler, ilköğretimçağındanitibarenalınmalıdır.”

Doğrukullanılankimyasallaryaşamınbirparçası

Özelliklegıdamaddelerindeyeralankimyasallarkonusundatoplumundoğrubilinçlendirilmediğiyönündede uyarılardabulanan Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “İnsanlığın en önemlidostu, uzunvesağlıklıyaşamınvazgeçilmeziolankimyasallarındoğruyönetimikonusuönemsenmeli, bilinçsizvekötüyekullanımıhedefalınmalıdır. Bununyerinedoğrudansebze, meyvevediğerbeyaz et gibitoplumunvazgeçilmeziolan,ulaşılabilirgıdalardanuzaklaştırmayayönelikyönlendirmeleruygundeğildir” vurgusuyaptı. Prof. Dr. Özdoğan, “Kimyasallarınsadecegıdalardadeğiltümdünyadaolduğugibiülkemizdetekstil, inşaatmalzemeleriveyaşamın her alanındakötüyekullanımısözkonusuolabilir. Buradakıymetliolan, gıdanınsuçlanmasıdeğil, halkagüvenverirdenetimlerinvestandardizasyonkurallarınınülkemizdeoluşturulmasıolmalıdır. Çevreselradyasyonolarakbilinen radon gazölçümlerinininşaatalanlarındatanımlanması, akciğerkanserigibisigaradansonraikinci en sıknedenhakkındafarkındalıkyaratılmasıönemlidir” ifadelerini de ekledi.